Forvaltning av hjortevilt

Forvaltning av bestandane av elg, hjort og rådyr skjer i stor grad ved å overvake og vurdere jaktressursar, samfunnsskade og dyrevelferd. Bestandane blir regulerte ved å legge til rette for jakt i kommunane.

Store bestandar av hjortevilt kan gi utfordringar som påkøyringar av vilt, beiteskadar på skog og innmark. Det som avgjer storleiken på bestandane av hjortevilt, er om dei har tilgang på mat eller om dei bidrar til beiteskade. Lite mat gir auka dødelegheit om vinteren.

Slik blir forvaltning av hjortevilt organisert

Det er mange aktørar som er involverte i forvaltning av hjortevilt.

Rapportering og overvaking

Alle som betaler jegeravgift er pålagte å rapportere frå årets jakt til Statistisk sentralbyrå, som samlar inn statistikk på vegner av miljømyndigheitene. Denne plikta gjeld uansett om du har vore på jakt eller ikkje, og i kva grad du har felt noko. Fristen for å rapportere er første mai.

Alle jegerar må rapportere felte dyr til valdansvarleg representant, som rapporterer til kommunen, som igjen rapporterer til Hjorteviltregisteret.

Hjorteviltregisteret

I denne databasen vert data frå jakt på hjortevilt og bever samla. Opplysningar om fallvilt av utvalde artar, skal òg rapporterast her.

Desse dataa er tilgjengelege for alle. Dei fortel om storleiken på bestanden, reproduksjon, kjønn og ulike kategoriar av dyr. Denne informasjonen er nyttig for jaktrettshavarar og offentlege myndigheiter når dei skal vurdere bestandsutvikling.

Alle hjortedyr som døyr utanfor ordinær jakt blir òg registrerte her. Dei kan til dømes vere påkøyrde av bil eller tog. Denne registreringa er viktig for å vurdere kva vegstrekningar som treng sikring.

Kommunen eller villreinnemnda nyttar registeret til å tildele fellingskvotar og rapportere fellingsresultat. Dei kan òg legge inn andre data som er samla inn av jegerane under jakta.

Avgifter og viltfond

Alle jegerar må betale jegeravgift, som går til eit statleg viltfond. Alle som feller elg og hjort må i tillegg betale fellingsavgift, som går til kommunale viltfond. Inntektene frå jegeravgifta går til Jegerregisteret og Hjorteviltregisteret, Statistisk sentralbyrå, Det nasjonale overvakingsprogrammet for hjortevilt, tilskot til forsking og utvikling og villreinnemndene. Nokre fondsmiddel blir fordelte lokalt via Fylkeskommunen og Statsforvaltaren.

Kommunale og fylkeskommunale viltfond

Alle kommunar som har opna for jakt på elg eller hjort skal etablere eit kommunalt viltfond. Inntektene til fondet er den offentlege fellingsavgifta for elg og hjort og den årlege avkastinga av fondet.

Fylkeskommunale viltfond får inntekta si overført frå det statlege viltfondet og via den årlege avkastinga av fondet.

I forskrifta om kommunale og fylkeskommunale viltfond finn vi retningslinjer for kva viltfondsmiddel kan, og ikkje kan, bli brukte til.

Tilskot til vilttiltak

Søknader som gjeld nasjonale tiltak eller prosjekt blir sende til Miljødirektoratets søknadssenter. Søknader på regionalt nivå som gjeld jaktbare artar blir sende til Fylkeskommunen,  og for ikkje-jaktbare artar blir dei sende til Statsforvaltaren. Tiltak innanfor ein enkelt kommune skal omsøkast på det kommunale viltfondet i rørt kommune.

Rettleiarar til private om jakt, felling og fangst

Rettleiarar for kommunane innan forvaltning av jakt og vilt